Groene Agenda: leren

Onderzoek heeft aangetoond dat nu al in ca. 35% van de Nederlandse stedelijke gebieden gedurende minstens zeven dagen per jaar hittestress optreedt. Met de toenemende verdichting van de stad en het opwarmen van de aarde zullen deze perioden met hittestress verder toenemen. Groen kan echter helpen om de opwarming in de stad te beperken. Daarnaast kan groen gericht worden ingezet om het leefklimaat in en rond scholen en andere leerinstellingen te verbeteren.

De werking van groen

› Tijdens warme perioden voelen mensen, dus ook kinderen en het onderwijzend personeel, zich in een groene omgeving comfortabeler.

› Een groen dak, eventueel in combinatie met gevelgroen, draagt bij aan de isolatie van een schoolgebouw en verbetert het binnenklimaat. Bovendien vermindert het de kosten voor verwarming en eventuele koeling.

› Schaduwbomen vergroten het thermisch comfort tijdens warme perioden door middel van twee effecten: het bieden van schaduw en de verdamping van water. Hoewel de in Nederland gerapporteerde effecten op de luchttemperatuur beperkt zijn tot 1 à 2 ºC, is het effect op de gevoelstemperatuur vele malen groter.

› In klaslokalen met een plantenwand en planten bleek de temperatuur lager en de luchtvochtigheid hoger dan in het controle-lokaal waar geen planten stonden.

Aanbevelingen

› De aanleg van gevelgroen en groene daken op schoolgebouwen draagt bij aan de isolatie en beperkt de kosten van verwarming en koeling.

› Het planten van schaduwbomen op het schoolplein vergroot de gebruiksmogelijkheden in warme perioden en maakt het plein aantrekkelijker om te spelen.

› Het planten van bomen voor schaduw op parkeerplaatsen voorkomt opwarming van auto’s en draagt bij aan vergroening van de omgeving.

› Groen in de klas draagt bij aan een prettiger binnenklimaat.

De werking van groen

› Planten in het klaslokaal kunnen eraan bijdragen dat jongeren zich socialer gedragen en zich minder vaak ziek melden.

› Een groene plantenwand in de klas vergroot het concentratievermogen van de leerlingen en leidt tot een betere aandacht.1 › Uitzicht vanuit het klaslokaal op groen waar leerlingen hun pauze doorbrengen, draagt bij aan een sneller herstel van het concentratievermogen en het verminderen van stress.

› Zelfs kort uitzicht op een groen dak kan volgens laboratoriumonderzoek al een positief effect hebben.

› Een groener schoolterrein en een groenere buitenruimte daaromheen gaan gepaard met een betere cognitieve ontwikkeling (werkgeheugen en concentratievermogen).

› Leerlingen die in de pauze spelen op een groen schoolplein kunnen zich na de pauze beter concentreren dan leerlingen die spelen op een grijs schoolplein. Dit wordt ook zo ervaren door leerkrachten.

› Leerlingen van een HAVO/ VWO school kunnen zich beter concentreren als er planten of bloemen in hun klaslokaal staan.

Aanbevelingen

› Zorg voor uitzicht op groen vanuit het klaslokaal; de aanwezigheid van bomen en struiken in het uitzicht lijkt daarbij van belang (dus niet alleen een ‘kale’ grasvlakte).

› Zorg voor een aantrekkelijke groene buitenruimte die door leerlingen en leerkrachten gebruikt kan worden om tot rust te komen en er even uit te zijn (rustplekken op het schoolplein).

› Zorg ook voor planten of een plantenwand in lesruimtes.

De werking van groen

› Een aantrekkelijk en functioneel goed ingericht groen schoolplein kan bijdragen aan een beter sociaal klimaat op het plein en op termijn aan een hoger welzijn van het kind.

› Moestuinieren op bijvoorbeeld het schoolplein kan leiden tot het meer eten van groente en fruit bij kinderen en tot een grotere ‘groengeletterdheid’.

› Sommige positieve effecten (bijv. van moestuinieren) kunnen ook doorwerken op de ouders van de leerlingen.

› Leerlingen van wie het schoolplein is vergroend ervaren meer sociale steun van hun leeftijdsgenoten.

Aanbevelingen

› Zorg voor een gevarieerd aanbod van speelmogelijkheden (voor elk wat wils), maar ook voor plekken waar een kind zich even terug kan trekken en/of tot rust kan komen.

› Zorg voor passend straatmeubilair en eventueel een overkapping.

› Voldoende open ruimte stimuleert teamsport, zoals diverse balsporten.

› De toepassing van speeltoestellen stimuleert samenspel.