Een groene, natuurlijke omgeving kan bijdragen aan het bevorderen van gezondheid en beïnvloedt de beoordeling die mensen geven aan hun gezondheid.
Hoe lager het percentage groen in een woonomgeving, hoe meer mensen hun gezondheid als vrij laag beoordelen (bron: powerpoint Groen en Welbevinden, WUR). Er zijn ook onderzoeksresultaten die laten zien dat een groene omgeving angststoornissen en depressies voorkomt en zorgt voor een (iets) hogere levensverwachting.
Het is van belang om je te realiseren dat er mogelijk niet-oorzakelijke redenen en verbanden zijn tussen een groene woonomgeving en gezondheid. Zo kan de bevolkingssamenstelling verschillen tussen buurten met veel of weinig groen, waardoor er wellicht meer conflicten zijn in wijken met weinig groen. Dit kan van invloed zijn op de gezondheid van inwoners. Daarnaast kan er ook veel lawaai zijn in buurten met weinig groen, omdat er bijvoorbeeld relatief meer verkeer is. Dit heeft ook invloed op de gezondheid of stressbeleving van inwoners. Het is dan het lawaai dat het verschil maakt, en niet de hoeveelheid groen.
Kortom: het is van belang om oorzakelijke en niet-oorzakelijke relaties van elkaar te onderscheiden. De manier waarop gekeken wordt naar het belang van groen is ook van invloed op de conclusies. Let je vooral op de mogelijkheden die groen biedt om tot rust te komen, dan krijg je wellicht andere resultaten dan wanneer je de nadruk legt op de rol van groen voor het samenbrengen van mensen en sociale cohesie. Bij 'lees meer' gaan we dieper in op de verschillende invalshoeken en de bijbehorende conclusies.
Mechanismen achter de relatie groen-gezondheid
Het begrijpen van de mechanismen achter de relatie tussen groen en gezondheid is van belang wanneer je iets wilt verbeteren aan het welbevinden van inwoners. Alleen wanneer er sprake is van een positief oorzakelijk verband zal vergroening ook leiden tot gezondheidsverbeteringen.
Groen en het stimuleren van lichamelijke activiteit
Het is bewezen dat bewegen goed is voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Groen kan actief sporten stimuleren. Je pakt misschien vaker de fiets naar school of je werkplek wanneer er een mooie, groene fietsroute is. Daarnaast biedt een groene omgeving ruimte voor recreatie, sport en spel. Het aantrekkelijker maken van de buitenruimte bevordert dus een actieve leefstijl.
In groene buurten spelen kinderen 10% meer tijd buiten dan in niet-groene buurten. Dit komt neer op 80 minuten per week bij een gemiddelde van 12 uur (Bron: powerpoint Groen en Welbevinden, WUR).
Toch blijft het lastig om conclusies te trekken over het effect van groen op de gezondheid. Het blijkt namelijk dat mensen zonder groengebied in de buurt ook gaan wandelen. Daarnaast zijn groene wijken vaak ruimer opgezet met minder winkels dichtbij en met meer parkeerruimte. Dit nodigt uit tot autogebruik.
Het belang van lichamelijke activiteit en buitenspelen wordt benadrukt in de film Play again.
Groen en sociale samenhang
Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de relatie tussen gezondheid en sociale samenhang, voortgekomen uit een groene omgeving. Het uitgangspunt is hierbij dat sociale samenhang de gezondheid bevordert. Men gaat in een groene omgeving vaker naar buiten en komt vaker mensen tegen in een positieve, ongedwongen sfeer. Dit leidt tot meer informele controle en (gevoelens van) sociale veiligheid. In de powerpoint worden voorbeelden gegeven van groen in wijken en groen op schoolpleinen in relatie tot sociale samenhang.
Groen en het reduceren van stress
Het is bewezen dat chronische stress ongezond is. Er zijn twee theorieën rondom contact met natuur en stress:
- Evolutionair:
savanne-achtige natuur is onze natuurlijke habitat; daar voelen we ons nog
steeds thuis. De voorliefde voor natuur zit in onze genen.
- Cognitief:
een groene omgeving is een omgeving die geen aandacht opeist of
zelfdiscipline vereist; daarom kun je hier goed herstellen van stress of
aandachtsmoeheid.
Onder jongeren wordt aangegeven dat 73% van hen te veel stress heeft ervaren het afgelopen jaar. Om stress te verminderen, praten jongeren vooral met anderen (37%) of ze maken/luisteren naar muziek (39%). Bijna een vijfde (18%) gaat de natuur in en 14% gaat naar buiten om te sporten om stress te verminderen. Buiten zijn speelt dus voor 28% van de jongeren een grote rol om stress te verminderen (bron: powerpoint Groen en Welbevinden, WUR).
Het ontwerpen van buitenruimtes met en door buurtbewoners draagt uiteindelijk niet alleen bij aan het reduceren van stress, maar bevordert ook de sociale cohesie in wijken omdat er veel wordt samengewerkt.